De Prijs van de Taal

Op mijn vorige inbreng rond de 'Dubieuze Data Award' kreeg ik per email een reactie van de uitreikers 'journalinks'.

In een PS bij dat bericht had ik hen immers gevraagd of het de volgende keer niet gewoon "Prijs" kon zijn eerder dan de "Award" van nu.

Ze schreven in een mail waarin ze mij bedankten voor de positieve reactie (ook) als PS:
Wij vinden 'Award' net iets meer aplomb hebben dan 'Prijs'. ;-)

Waarop ik uiteraard moest terugschrijven:

"Waarom?
Omdat het Engels is?
Vroeger was het altijd 'Grand Prix' (nu in Nederland soms nog trouwens).
Vandaag is Frans 'out' en is Engels een 'must'.

Uitsluiting van mensen wordt versterkt door taaluitsluiting.
De eigen taal is een taal die door nagenoeg iedereen verstaan wordt die die taal als moedertaal heeft. Hoeveel niet-opgeleiden, 'ouderen' en andere categorieën mensen kunnen niet meer mee met een taalevolutie waarbij de eigen taal vervangen wordt door een 'vreemde' taal? Staat U daar ooit bij stil als (toekomstige) journalist?

Is de taak van de journalist niet het vertalen van nieuws? Hoe kan je nieuws vertalen als je de taal hanteert van diegenen die nieuws brengen (nieuws-marketeers) eerder dan de taal van diegenen voor wie het nieuws bedoeld is?

Gaan (toekomstige) journalisten nu ook al marketeer-taal gebruiken in hun 'eigen nieuws'- communicatie?

Nu heet het 'Award', heet het binnen 10 jaar dan 褒奖 ? (ik hoop dat uw computer Chinese lettertekens kan lezen).
Want culturele overheersing gaat steeds samen met commerciële overheersing".

De Dubieuze Data Award 2007

Weer een nieuwe prijs? hoor ik U zeggen.

Neen hoor, hij bestaat al drie jaar maar tot nog toe is ie misschien nog niet opgevallen. In het bos ziet met de bomen ook niet zo scherp meer. Maar deze Prijs kan een meerwaarde zijn. Hij wil de aandacht vestigen op het tekort aan basiskennis statistiek in de Vlaamse media.

De Dubieuze Data Award (tussen haakjes: waarom moet dat weer een Award zijn? Is een gewone Nederlandstalige Prijs niet ’cool’ genoeg?), de Dubieuze Data Award wordt dus uitgereikt door de portaalsite Journalinks. De site is een onafhankelijk mediaproject en wil studenten, docenten en journalisten ondersteunen bij het gebruik van internetresearch, data-analyse met behulp van statistische programma’s en geografische informatiesystemen.

En de nood aan zo’n ondersteuning is er vast en zeker. We citeren uit de persmededeling (we zouden het niet beter kunnen verwoorden):

'Statistiek is onontbeerlijk geworden voor een goed bestuur. Net daarom moeten de media, die dit bestuur willen controleren, in staat zijn om statistisch te redeneren. Helaas slagen de meeste media hier niet in.

2007 was opnieuw een jaar vol misleidende nieuwsberichten op basis van te kleine steekproeven, niet-representatieve on-line-polls en niet-significante resultaten. Bij deze derde editie focussen we op het totale gebrek aan feeling voor de foutenmarge bij een politieke peiling.

Slechts één zeer recent blunderverhaal hebben we er dit jaar speciaal uitgelicht. Niet ter vermaak, wel om de noodzaak van een basiskennis statistiek voor journalisten te benadrukken.

Bijna dagelijks verschijnen dergelijke foutieve berichten in het nieuws.

"Verhofstadt krijgt voorkeur als premier"
(DS/VRT, 7 december 2007)

De jury stelt verder:
’Dat ze bij De Standaard en de VRT blind, dom of van kwade wil zijn, hebben we niet gezegd. Feit is wel dat beide media - na enkele betere momenten - opnieuw vrolijk elke bocht afsnijden bij weer een nieuwe peiling: weg foutenmarges, vaarwel significantieniveau...

Dat Guy Verhofstadt (Open VLD) een geweldige remonte maakt is natuurlijk meer dan een nieuwsfeit waard. Maar meteen ook stellig lopen te beweren dat de aftredende premier - in één adem - voorbij Yves Leterme (CD&V/N-VA) is gefietst, is prietpraat. Of beter: stemmingmakerij, want totaal niet significant.

Bij de bewuste peiling werden 751 Vlamingen ondervraagd. 41% noemde Verhofstadt het meest geschikt om de nieuwe premier te worden, terwijl 40% Leterme verkoos. De bijhorende foutenmarges schommelen vermoedelijk rond de 3,5%.'

Tip aan de hoofdredacties van De Standaard en de VRT (en de andere kranten trouwens ook, ze zijn allen in hetzelfde bedje ziek): Geef je journalisten het eerste Nederlandstalige handboek basisstatistiek voor journalisten cadeau.
Sprekende Cijfers is een uitgave van de Universitaire Pers Leuven met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek.

Een tweede tip: organiseer eens een opleiding CAR voor jullie redactie. De kwaliteit kan er alleen maar bij winnen. Alle inlichtingen daaromtrent kan je krijgen bij het VVOJ (Vereniging van Onderzoeksjournalisten).

PS voor Journalinks: mag het volgend jaar niet gewoon ’Prijs’ zijn?

De ‘andere’ auto: een soortement tijdslijn

Dat de 'andere' auto geen nieuw gegeven is waar wij, moderne, slimme, ontwikkelde mens, in al onze wijsheid aan beginnen denken zijn ergens op het einde van de twintigste eeuw, mag blijken uit een soortement tijdslijn die ik hieronder uitteken.

Het wordt trouwens tijd, dacht ik zo , dat we de revolutionaire bedenker van het wiel die duizenden jaren geleden haar/zijn concept voor het eerst in de praktijk toepaste de eer bewijzen die zij/hij verdient. Wie het is weten we niet. We weten wel dat het geen Vlaming was maar waarschijnlijk een Mesopotamiër. Mesopotamië was een gebied ergens tussen de Tigris en Eufraat. Vandaag liggen daar Irak en Iran.

3500 jaar voor Christus: De uitvinding van de vaste wielen op karren - de eerste voertuigen op wielen van de geschiedenis zien het licht.

1665 -1680: in deze periode creëerden de Vlaamse priester Jezuiet en de astronoom Ferdinand Verbiest plannen voor een miniatuur vierwielige onbemande stoom’auto’ voor de Chinese Keizer Khang Hsi.

1769: de Fransman Nicholas Cugnot ontwierp een door stoom aangedreven motorvoertuig (foto 4) geschikt voor 10 kilometer per uur.

1825: de Britse uitvinder Goldsworthy Gurney bouwt een stoomauto die met succes een trip van 120 km voltooide in tien uren tijd.

1839: De Schot Robert Anderson bouwt het eerste elektrische voertuig.

1890-1910: Periode van belangrijke verbeteringen van batterijtechnologie, specifiek met ontwikkeling van de moderne lood-zuur batterij door H. Tudor en nikkel-ijzer batterij door Edison en Junger.

In 1897 begon de London Electric Cab Company met diestverlening in de stad. Ze gebruikten hiervoor auto’s aangedreven door een elektrische motor van 3PK. De "Bersey Cab" naar zijn uitvinder, Walter Bersey, kon tot 75 km rijden voor de batterij weer moest opgeladen worden.

1898: Dr. Ferdinand Porsche, 23 jaar, bouwt zijn eerste auto, de “Lohner Elektrische Chaise”. Het was de eerste auto ter wereld met voorwielaandrijving. Zijn tweede was een hybride, die een verbrandingsmotor gebruikte om via een generator kracht over te brengen aan elektrische motoren die in de wielnaven waren gevestigd. Op batterij alleen kon de auto bijna zestig kilometer ver rijden.

1898: Eerste autosalon ter wereld in Parijs met 242 modellen en 140.000 bezoekers. Om er voor te zorgen dat alleen volwaardige auto's tentoon werden gesteld moest iedere wagen eerst van Versailles naar de Tuilerieën rijden.

1899: Twee hybride voertuigen doen hun intrede op het Salon van Parijs.

1900: De Belgische autoconstructeur, Pieper, introduceert een 3,5pk krachtige "voiturette" waarin de kleine benzinemotor aan een elektrische motor onder de zetel werd gekoppeld. Op kruissnelheid was de elektrische motor in feite een generator, die de batterijen oplaadde. Maar bij versnelling gaf de elektrische motor, coaxiaal opgezet met de gasmotor, meer kracht. De octrooien Pieper werden gebruikt door een Belgische firma “Automixte” die vanaf 1906 tot 1912 bedrijfsauto’s bouwde.
In 1900 waren in de VS 38% van de verkochte wagens aangedreven door electriciteit, 40% door stoom en slechts 22% door gasoline.

1913: Met de komst van de zelf-starter die het de chauffeur gemakkelijk maakt om benzinemotoren te starten werden de stoom- en en elektrische voertuigen bijna volledig van de kaart geveegd. In dat jaar, daalde de verkoop van elektrische auto's tot 6.000 voertuigen, terwijl Ford 182.809 van zijn T-model aangedreven op benzine verkocht.

1966: General Motors bouwt de Electrovan, het eerste op waterstof aangedreven voertuig ooit.

1973: Met de petroleumcrisis groeit de belangstelling voor alternatieven voor petroleum voor de auto-industrie. De Volkswagen Taxi wordt op nagenoeg alle autosalons in Europa en Noord-Amerika tentoongesteld.

1979: In Europa brent BMW het eerste prototype van een uitstootvrije op waterstof aangedreven voertuig uit.

1982: De Australiër Hans Tholstrup rijdt bijna 4200 km met de Quiet Achiever, de eerste zonnecel-auto tussen Sydney en Perth in 20 dagen.

1989: Audi werd de eerste fabrikant in Europa om een hybride voertuig in productie te nemen: de Audi Duo die op A4 Avant Quattro wordt gebaseerd. Het voertuig werd aangedreven door 1,9 liter dieselmotor van 90pk samen met een 29pk sterke elektrische motor. Beide krachtbronnen dreven de voorwielen aan. De Duo was geen commercieel succes en daarom gestopt. De Europese constructeurs gingen zich daarna concentreren op research en ontwikkeling van dieselmotoren.

1997-1999: Een kleine selectie elektrische auto’s van grote constructeurs – o.a. Honda EVPlus, de EV1 en de S-10 pickup van General Motors, een Ford Ranger pickup en de Toyota RAV4 EV - werd geïntroduceerd in Californië. Ondanks het enthousiasme van de eerste kopers, werden er niet meer dan een paar honderd chauffeurs bereid gevonden er een aan te schaffen. Op een periode van een aantal jaar werden de elektrische voertuigprogramma's afgevoerd.

1997-2007: De opmars van de hybride voertuigen

In 1997 Toyota Prius, de eerste succesvolle hybride auto, werd geïntroduceerd op de Japanse markt, twee jaar vóór zijn originele lanceringsdatum, en voorafgaand aan de Conferentie van Kyoto in December. Het eerste jaar werden bijna 18.000 stuks verkocht.

In 2000 brengt in Japan Nissan de Tino Hybrid op 100 exemplaren uit en Honda en Toyota brengen verschillende modellen hybride voertuigen op de mark. Honda Insight is de eerste hybride auto die de Amerikaanse massa bereikt. Hij wordt gevolgd door de Civic Hybrid in 2001 en de Accord Hybrid in 2004. Toyota brengt brengt de Toyota Prius uit, de eerste vier-deurs hybride sedan.
Toyota Prius II won in 2004 de Auto van het Jaar Prijs in de VS. Het succes was onvoorzien, Toyota werd verrast door de vraag en moesr zijn productie van 36.000 tot 47.000 verhogen voor de VS-markt. Geïnteresseerde kopers wachtten er tot zes maanden om een Prius te kopen.
In 2005 wordt de eerste 4X4 hybride, de Ford Escape Hybrid op de markt in de VS.
Sindsdien volgen de nieuwe hybride modellen elkaar op met: GM (Saturn Aura, Opel Astra Hybrid, Chevrolet S3X SUV Hybrid, Silverado Hybrid Truck, GMC Sierra Hybrid Truck), Toyota (Highlander, Estima Hybrid Minivan, Alphard Hybrid Minivan, Sienna Hybrid Minivan, Lexus RX 400h en LS 600h), Ford (Mercury Mariner), Chrysler (Dodge ESEX Hybrid, Dodge RAM Hybrid), Kia ‘(Rio Hybrid), Mazda (RX-8 Hybrid), Nissan (Altima Hybrid), Dit laatse model wordt sinds … ook in Europa verkocht. Andere constructeurs kondigen ook hun hybride modellen aan voor eind 2007 en in de loop van 2008.

1999: het eerste Europese publieke waterstoftankstation opent zijn deuren in München.

2005: General Motors stelt zijn voor het leger ontworpen op waterstof aangedreven pickup voor.
Op basis van de Opel Zafira wordt de GM HydroGen3 Minivan gebouwd en door pakjesdiensten in Europa en de VS getest in gewone dagdagelijkse omstandigheden.

2006: In Japan wordt Mazda de eerste constructeur die door waterstof aangedreven auto’s in handen van particulieren geeft door twee hybride (waterstof en benzine) RX-8 modellen aan particulieren te leasen.

2007: Op diverse autosalons in de wereld worden de eerste FC-voertuigen (FC = Fuel cell = brandstofcel) aan het publiek getoond waarvan gezegd wordt dat ze eind 2007 en begin 2008 in productie zullen gaan (o.a. Chevy Equinox Fuel Cell SUV, Mazda Premacy Hydrogen RE Hybrid Minivan).
In de Verenigde Staten gaat de Tesla, een elektrische sportwagen, in verkoop (zie foto)
De BMW Hydrogen 7 is de eerste auto die (enkel als) leasing op de markt wordt gebracht in Europa en de VS.

2008: Venturi, een Frans merk, zal zijn model Astrolab, de eerste voor het publiek door zonnepanelen aangedreven auto op de markt brengen.